BKK-ŞUBAT 2023/ YERYÜZÜNE DAYANABİLMEK İÇİN YAZILAR-TEZER ÖZLÜ

 

Blogger Kitap Kulubü'nün altıncı kitabını Yüreğimin İklimi önerdi: Tezer Özlü/Yeryüzüne Dayanabilmek İçin Yazılar.

Tezer Özlü kitap kulübü sayesinde haberdar olduğum bir yazar. 1945 yılında doğan yazar Almanca-Türkçe  çeviriler yapmış; pek çok dergide sinema, kültür yazıları yazmış; az sayıda kitap yazmış. Erkenden, 43 yaşında kanserden ölen yazarın Milliyet Sanat, Halkçı gibi dergilerdeki yazılarını kardeşi Sezer Özlü toplamış, ve Yeryüzüne Dayanabilmek İçin Yazılar olarak yayınlamış.

Kitaptaki 27 yazı; yazarın Kafka, Zweig gibi yazarlar hakkında düşündükleri, bir dönem yaşadığı Almanya'daki kültür sanat festivalleri ve burada gösterilen filmler, yayınlanan kitaplar üzerine. Yazılarından sinema ve edebiyat tutkunu olduğu anlaşılan yazarın hassas ruhunu da hissedebiliyoruz. Yeryüzüne dayanabilmek için yazan yazar; yeryüzünden kaçmak için sanata, edebiyata sığınmış gibi görünüyor. O dönemin aydınlarında görünen memleketin dertleriyle dertlenmek, çözüm aramak da yazarın kafasını meşgul ediyor gibi görünüyor.  Aydın sorumluluğu yazarın hassas ruhuna daha da yük olmuş olmalı.Oysa 2023 yılından bakınca halka rağmen halk için uğraşmanın uğraşan insanların hayatlarına gereksiz yük olduğu görülüyor. Bir de fazla entektüelliğin, her şeyi uzun uzadıya düşünüp durmanın hayatı griye döndürdüğünü düşünüyorum. Yazarda bunu hissettim. Her şeyi dert etmeden yaşamalı bence,  kaç günlük ki ömrümüz?

Kitapta hoşuma giden pek çok satır olsa da genel olarak odaklanmakta, örneğin 33. Berlin Film Şenliği'ndeki filmler ve yönetmenlerle ilgili yazdıklarını ilgi çekici bulmakta zorlandım. Böyle olmakla birlikte özellikle sinema tutkunları için o döneme dair iyi bir başvuru kaynağı olabilir.

Farklı bir tür okuduğum, zamanda yolculuk yaptığım, yeni bir yazar tanıdığım için mutluyum. Dikkatimi çeken cümleler aşağıda. Hepsi yazara ait değil, yazarın hakkında yazdığı yönetmenler, yazarlardan da alıntılar var.  Sıradaki kiTabımız Orhan Pamuk-Veba Geceleri. İyi okumalar bize :)

"İnsanın bir tek yaşamı var. Her şeye yetişemiyor. Bu nedenle artık resim yapmıyorum."

"Deliliğin krizlerini bu denli iyi tanımak için, deliliği yaşamış olmak gerek."

"...Bilinç oluşturulacağı yerde ancak duygular kamçılanıyor."

"Tanner de, her Batı Avrupalı sanatçının yaptığı gibi, kişisinin kurtuluşunu, mutluluğunu aşka, tutkuya bağlıyor. 

"Batı'da yaygın bir düşünce ve yaşam anlayışı bu. Bireyin çıkmazı intihar, ama mutlu olmak, kendini kurtarmak istiyorsa, sıkı sıkıya gerçek aşkı bulmasının gerekliliği. Ya da bireysel boşluk, anlamsızlık."

"Yazar, kanımca ne yayın evi, ne de iletişim araçları için yazar. Yazmak zorunda olduğu için yazar. Yazar bulunduğu toplumun, yaşadığı çağın akımları ve iletişim araçları içinde onlar yönünde davranan kişi değil, aksine bütün bu kuruluşlara yeni yollar arayan, akıntıya karşı yol alan yalnız insandır."

"Ben kendi kendimi her an, her yerde için için sürüyorum."

"Tarkovski:Bireyin özgürlüğü, ülkesinin özgürlükçülüğüne bağlı değil, kendi seçimine bağlıdır. İnsanların gerçekleştiremedikleri yaşam özlemlerini başkalarının suçu gibi görmeleri beni her zaman öfkelendirir.Bağımsız olmadığını söyleyen insanlara öylesine öfkeleniyorum ki. Bağımsızlığı istiyorsan bağımsız ol. Seni engelleyen kim? "

"Varolmanın temel sorunu, yaşamın anlamını kavrayarak yaşamakta. Yaşamın anlamını keşfedemezsek, onu bunu kurcalamaya başlayıp sorunlar yaratırız."